Alles over ATEX

Het kan voorkomen dat uw machines en gehele installatie gebruikt wordt in omgevingen waar een verhoogd risico is op explosie gevaar. Bag Sewing Europe levert Machines en systemen die voldoen aan de eisen van ATEX. Voorbeelden zijn: Suikerverwerkende industrie, Bemestings industrie  etc.Bag Sewing Europe levert de juiste onderdelen om een ATEX Proof omgeving te maken. Neem contact met ons op als u meer vragen heeft omtrent ATEX in uw bedrijf.

ATEX staat voor de Franse benaming “ATmosphères EXplosives” en wordt als synoniem gebruikt voor twee Europese richtlijnen op het gebied van explosiegevaar onder atmosferische omstandigheden.

Vanaf 1 juli 2003 moeten organisaties in de EU waar explosiegevaar bestaat voldoen aan de nieuwe ATEX 137 richtlijn (richtlijn 1999/92/EG). Een andere richtlijn is de ATEX 95 richtlijn (richtlijn 94/9/EG), deze richtlijn is speciaal voor apparatuur die gebruikt wordt op plaatsen waar explosiegevaar is.

Explosiebeveiliging

Explosieve atmosferen kunnen ontstaan door brandbare gassen, damp, nevel of stof. Als hiervan genoeg aanwezig is kan dit, vermengd met de omgevingslucht (zuurstof) en een ontstekingsbron tot een explosie leiden. Explosies kunnen dodelijk letsel, zwaargewonden en/of grote materiële schade veroorzaken. Door één van deze drie factoren te elimineren kunnen explosies voorkomen worden.

Principes voor explosiebeveiliging:

• Primair – Voorkomen dat er een explosieve atmosfeer kan ontstaan door het wegnemen of weghouden van alle brandbare stoffen en/of zuurstof
• Secundair – Elimineren ontstekingsbronnen (speciale behuizingen, intrinsiekveilig maken)
• Tertiair – In uiterste geval, explosies gecontroleerd toelaten en beperken van de gevolgen door explosiebestendige constructies (bv. breekplaten, vlamdovers)

In veel bedrijven kan de aanwezigheid van brandbare stoffen niet voorkomen worden en omdat in bedrijfsomgevingen vaak mensen werken is het veelal niet praktisch om zuurstof weg te halen. De meest praktische manier om explosies te voorkomen is om de ontstekingsbron te elimineren.

ATEX richtlijn 94/9/EG

De ATEX productrichtlijn 94/9/EG (ook bekend als ‘ATEX 95’) beschrijft voorschriften voor apparaten (elektrisch en niet-elektrisch) en beveiligingssystemen op plaatsen (“zones”) waar stof- of gasexplosiegevaar kan optreden. Deze richtlijn is opgenomen in het Besluit Explosiegevaarlijk materiaal en beschrijft de algemene veiligheidsdoelen. Specifieke eisen zijn opgenomen in Europese en internationale normen (o.a. NEN-EN-IEC 60079).

Explosieveilig materieel wat door fabrikanten volgens ATEX 95 geschikt is gemaakt voor toepassing in explosiegevaarlijk gebied wordt gekenmerkt met het communautaire “Epsilon x” logo in een zeskant. Hier geldt geen plicht tot gele achtergrond.

ATEX richtlijn 1999/92/EG

De ATEX bedrijfsrichtlijn 1999/92/EG (ook bekend als ‘ATEX 137’) beschrijft voor werkgevers de minimum veiligheideisen om een gezonde en veilige werkomgeving te creëren voor werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen. Voor Nederland zijn deze richtlijnen opgenomen in de ARBO wet- en regelgeving.

Explosiegevaarlijk gebied dient voor werknemers duidelijk te worden gekenmerkt met een waarschuwingsdriehoek welke in zwart de tekst “EX” op een gele achtergrond bevat.

Eén van de verplichtingen van ATEX 137 voor werkgevers/eigenaren is opstellen en onderhouden van explosieveiligheidsdocumenten (Explosion Protection Document, EPD). Belangrijkste onderdelen hierin zijn:

• Gevarenzone indeling op basis van frequentie en duur
• Identificatie en beoordeling explosierisico’s
• Opstellen en plannen van maatregelen om tot een veilige werkomgeving te komen

Zone-indeling

Onderdeel van ATEX 137 is een risico-inventarisatie met het vaststellen van explosiegevaarlijke zones. Binnen deze zones moet dan ATEX 95 goedgekeurde apparatuur toegepast worden. Explosiegevaarlijk gebied kan in de volgende gevarenzones worden ingedeeld:

Zone	Omschrijving
0	een explosief gasmengsel is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig (meer dan 1000 uur/j)
1	kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel onder normaal bedrijf is groot (tussen 10 en 1000 uur/j)
2	kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel is gering en slechts gedurende korte tijd (minder dan 10 uur/j)
20	een explosiegevaarlijke stofwolk is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig (meer dan 1000 uur/j)
21	kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk onder normaal bedrijf is groot (tussen 10 en 1000 uur/j)
22	kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk is gering en slechts gedurende korte tijd (minder dan 10 uur/j)